موفقیت چگونه ميتوان در امور ساخت و ساز موفق شد؟

يگانه چيزی كه خيلها مهم در امور ساختاز وساز است ، داشتن طرح و برنامه است زيرا  داشتن طرح و برنامه برای اجرای امور توسعه ای دريك كشور ميتواند راه های رسيدن به رشد و توسعه اقتصادی را برای مردمان آن فراهم سازد . بنا قبل از طرح ريزی هر برنامه ، ابتدا بايد دانسته شود كه كدام نوع برنامه توسعه ای ميتواند برای باشنده گان محل در اولويت قرار دارند ، ممكن است كه دربعضی نقاط كشور مشكل كم آبی بعنوان يك چالش در امور كشاورزی تلقی گردد ، در نقاط ديگری احداث جاده برای شان اولويت داشته باشد همين گونه در بعضی از مناطق كشور نبود برق برايشان يك مشكل عمده محسوب ميگردد، پس درين صورت بايد ابتدا طرح را بريزيم كه بتواند برای برطرف نمودن و زدودن مشكلات مردم در مناطق مختلف كشور سازنده باشد ، اگر ما نگاهی به امور ساخت وساز در افغانستان داشته باشيم به اين نتيجه خواهيم رسيد ، با وجود اين كه كارهای در رابطه به ساخت و ساز صورت گرفته است ، اما اين كار ها آنگونه كه تصور ميشود  بسنده نيستو احتمال اجرای كار های بيشتری را درين راستا ايجاب ميكند. احداث جاده ها در بسياری مناطق كشور توانسته است كه مشكلات ترانزيتی باشنده گان آن را بگونه ای چشم گيری كاهش دهد ، همين گونه تطبيق برنامه های آبياری‌ برای مزارع باشنده گان مناطق مختلف كشور  توانسته است  برای آبياری مزارع و كشتزار ها درين نقاط تاثيرات مثبت را در پی داشته باشد ، تطبيق برنامه های مانند تهيۀ آب آشاميدنی  در نقاط مختلف كشور توانسته است از شيوع و سرايت بسيای از امراض درين مناطق بكاهد ، همچنان تطبيق برنامه های كوچك برق آبی  در مناطق روستا نشين اكثرا توانسته است مشكلات بی برقی را درين روستاها مرفوع سازد . قبل از طرح و تطبيق هرنوع برنامه ای لازم به آن است تا سروی يا برسیاز ساحه كه در آن برنامه تطبيق ميگردد صورت گيرد كه توسط  آن بتوان ارقام دقيق را بدست آورد ، اين ارقام ميتواند در راستای تطبيق برنامه خيلهای‌ موثر واقع گردد ، اين ارقام وانمود ميسازد كه به چه تعداد از اشخاص ميتواند تطبيق يك برنامه بهرمند گردند و تطبيق اين برنامه ميتواند تا چه اندازه مشكلات باشنده گان محل را مرفوع سازد ، بنا سروی بايد بگونه ای دقيق صورت بگيرد تا كم و كاستی های در آن ديده نشود زيرا تطبيق بهتر برنامه ها از روی همين ارقام صورت ميگيرد كه در نتيجه ای سروی بدست ميآيد . اگر درين راستا ارقام بگونه دقيق آن ارئه نگردد و سروی كننده دقت لازم را  درين مورد انجام ندهد ، تطبيق برنامه های توسعه ای ميتواند به مشكل مواجه گردد. نكته مهم در كارهای ساخت و ساز اين است كه  قبل از همه ساحه ای را كه در آن قرار است  ساختمان ها يا مراكز تجارتی ساخته شود بايد در آن دقت و توجه صورت گيرد كه اين ساحه برای اعمار كدام يك مناسب تر است ، بعد از برسی های لازم درين مورد ميتوان آن را ساخت .علاوه بر آن  در نظر گرفتن ساحه ای سبز در كارهای سخت و ساز يكی از مسايل مهم دانسته ميشود . يگانه مشكل كه امروز در امور ساخت وساز در كشور ما وجود دارد اين است كه در بسياری موارد ديده شده ساحات كه برای ساختن مراكز تجارتی مناسب است در آن ساختمان های رهايشی ساخته شده است و ساحات كه برای منازل رهايشی مناسب است در آن مراكز تجارتی ساخته شده است كه اين خود ميتواند يك مشكل عمده و اساسی را در امور ساخت و ساز بوجود آرد ، اين كار سبب ميگردد تا شهر ما يك شهر معياری نباشد و چهره آن را  دگرگون نشان دهد ، بنا در امور ساخت وساز بايد به اين مسئله بگونه جدی نگاه  شود. در رابطه به اعمار جاده ها بايد كوشش گردد تا از مواد بی كيفيت استفاده نگردد ، زيرا آن گونه كه در امور ساخت وساز ديده شده است در بسياری موارد استفاده از مواد بی كيفيت سبب تخريب بسياری جاده ها گرديده است كه بايد در آينده شركت های كه اين برنامه ای ساخت وساز جاده ها را بعهده دارند مسول پذير باشند و مورد تعقيب عدلی قرار بگيرند زيرا كشور ما از هر لحاظ متكی به كمكهای خارج است بنا نبايد پول را كه از طريق بانك جهانی يا كشور های كه در امور ساخت وساز سهيم اند و درين زمينه  هزينه ميكنند ، اين مصارف به هدر رود . كوشش گردد تا ازين كمكها آن گونه كه لازم است برای ساختن اين سرزمين مخروبه بگونه ای درست استفاده گردد . مهم ترين گام كه مهندسان ميتوانند در تطبيق طرح و برنامه های ساخت وساز آنها را كمك نمايد، دادن نقش برای زمين شناسان است . از زمان های گذشته به اين طرف سازنده گان و معماران بناها به اين امر معترف بودند كه آنها برای اين كه بتواند بخوبی در امور ساخت وساز نقش داشته باشند محتاج به آگاهی در مورد شرايط زمين اند ، اكثرا ساخت وسازهای كه در گذشته صورت گرفته است برحسب آزمون و خطا استوار بوده است . يكی از نكات مهم را كه مهندسان در امور ساخت وساز ميبايست در نظر گيرند داشتن آگاهی از شرايط  زمين است كه يك ساختمان ، بند يا پل … بالای آن اعمار ميگردد . در گذشته ها مهندسان  در امور ساخت و ساز  همواره كار ها را بين خود تقسيم مينمودند اما با بزرگ ترشدن حجم كارهای ساخت وساز آنها اين را دريافتند كه محتاج بيك مشاور زمين شناس در امور ساخت وساز دارند تا بتوانند از شرايط زمين آگاهی يابند و از كج شدن ، شكست و ريخت سازه ها مهندسی جلوگيری نمايند. در ساير كشور ها زمين شناسان ميتوانند بحيث مشاور در امور عمرانی نقش بسيار ارزنده ای را ايفا نمايند ، مهندسان نظريات خود را با همكاران زمين شناس خويش مشترك ساخته و به اين ترتيب ميتوانند در تطبيق يك پروژه باهم كار نمايند. ولی متاسفانه در افغانستان بدليل پأين بودن سطح آگاهی در رابطه به چگونگی شرايط زمين تا كنون زمين شناسان نتوانسته اند آنگونه ای كه لازم  است در امور ساخت وساز نقش خود را داشته باشند و دربسياری موارد مهندسان كم تجربه بدون شريك ساختن نظريات خويش با متخصصان زمين شناسی اكثرا دچار خطا و اشتباه شده اند . مثلا بعد از تكميل شدن كار و بهره برداری از پلی در يكی از نقاط كشور ديده شده است كه پل را كه تازه اعمار نموده بودند بعد از گذشت چند ماه يا سالی شكسته و فرو ريخته است. قابل تذكر است كه در بسياری موارد ديده شده است كه شركت های كه تطبيق برنامه های ساخت وساز را بعهده گرفتند اكثرا آنگونه كه لازم است مهندسان را بكار نگماشته اند ، صرف يكعده كسان را كه  نامشان مهندس بوده اند در حال كه اسناد و مدركی درين حرفه نداشته اند اينها همه صرف كورس های چند ماهه  را راجع به امور ساخت وساز در كشور پاكستان و ياهم مناطق ديگر افغانستان فرا گرفته اند ، اين امر باعث گرديده تا اين افراد نتوانند آن گونه كه لازم است اطلاعات درستی را  در مورد كيفيت مواد ساختمانی‌ داشته باشند كه اين خود سبب بميان آمدن مشكلات در امور ساخت وساز در اين  كشور گرديده است . نهاد های مسول كه نقش نظارت  كننده را در امور ساخت وساز دارند درين مورد بايد دقت لازم را انجام دهند زيرا كوچكترين غفلت درين راستا ميتواند سبب بميان آمدن مشكلات بيشماری را در تطبيق برنامه های ساخت وساز ميشود. در كشور های ديگر نهاد های نظارت كننده از امور ساخت و ساز شركت های مسول را زير مراقبت شديد ميگيرند زيرا  در هر لحظه ای كه ممكن باشد پيمان كار خلاف قرارد داد خود مواد بی كيفيت را استفاده مينمايد اما بعد ازگذشت چند ماهی ديگر نهادهای مسول نظارت كننده نميتواند بالای آن فشار بيارند كه چرا از مواد بی كيفيت استفاده صورت گرفته است ، در كشورهای ديگر شركت های پيمان كار مواد مانند ريگ ، جغل و سنگ را از محل كه نهادهای نظارت كننده برايش تعين نموده از آن استفاده مينمايند ، مهندسان نهادهای نظارت كننده نيز در پهلوی ساير كارمندان و مهندسان شركتهای كه امورساخت وساز را به عهده دارند يكجا باهم در محل كار حضور ميابند و در توافق با هم كار را پيش ميبرند و مهندسان نهادهای مسول همه روزه و حتا ساعت وار جريان پيشرفت و مشكلات را كه در تطبيق پروژه وجود دارد گزارش ميدهند و اگر در گزارش مهندسان نهادهای نظارت كننده چيزی مورد اشتباه وجود داشته باشدفورا در رابطه به اين تخطی از طرف نهاد های مسول پاسخ داده ميشود ، بنا لازم است تا كار را شركت پيمان كار  بوجه احسن و مطابق قرار داد اجرا نمايند ، شركت های كه كارشان مطابق قرار داد نيست ، قرار داد با  آنها فسخ گرديده و شركت های مذكور مورد تعقيب نهادهای قضايی و عدلی قرار ميگيرند . اما در كشور ما متاسفانه تا هنوز  باين سطح آگاهی نرسيده ايم و اين خود سبب گرديده است تا تطبيق برنامه های ساخت وساز در كشور اكثرا به چالش كشانده شود. ناامنی ها در مناطق مختلف كشور نيز ديده شده است كه  يكی از جمله چالشهای عمده درين راستا محسوب ميگردد و بصورت گسترده  تاكنون توانسته است بسياری برنامه های توسعه ای را  در كشور مختل سازد.